Rouw
Rouw in het kort
Rouw komt in ieder mensenleven voor. We hebben in ons leven onvermijdelijk te maken met ingrijpende verliezen. Het kan hierbij gaan om een verlies van een ander zoals je partner, een ouder of een vriend. Je kunt echter ook rouwen als je bijvoorbeeld hoort dat je ernstig ziek bent, wanneer je jouw baan verliest of wanneer je een bepaald doel niet meer kunt behalen.
Rouw is een intense emotionele reactie die een onderdeel is van jouw verwerkingsproces. Het is best logisch dat je rouwt wanneer je iets belangrijks verliest. Je hebt immers iets belangrijks verloren. Hoe lang je precies rouwt verschilt van persoon tot persoon. Zo zal rouw voor sommigen in enkele dagen al aanzienlijk verminderd kan zijn, maar kan rouw soms ook jaren duren.
Wat is het?
Wanneer je iets belangrijkst verliest dan moet je wennen aan een nieuwe realiteit. Dit gaat vaak gepaard met veel emotionele gevoelens, moeilijkheden met het (willen) aanpassen aan de nieuwe realiteit of het gebrek aan energie om op dezelfde voet door te gaan.
Doordat rouw altijd gaat over iets wat we belangrijk vinden is de impact op je leven vaak ook groot. Daardoor kan rouw uiteindelijk er ook voor zorgen dat je andere psychische klachten zoals angst of depressie gaat ervaren. Het kan ook zijn dat je doordat je immense pijn voelt jouw sociale leven verwaarloost of ongezond gaat leven.
Rouw kan dus voor veel negatieve bijverschijnselen zorgen. Het is daarom erg belangrijk om goed met jouw rouwproces om te gaan.
Klachten
Wanneer je rouwt is de kans groot dat de volgende klachten je bekend voorkomen:
- De meest typerende klacht bij rouw is het ervaren van intense emotionele gevoelens. Hierbij kun je denken aan verdriet, somberheid, eenzaamheid, boosheid, schaamte of ongeloof. Deze emoties kunnen zo intens zijn dat het soms kan voelen alsof je echt gek wordt van bijvoorbeeld van eenzaamheid.
- Veel mensen met rouw ervaren ook lichamelijke klachten zoals verminderende eetlust, verminderde concentratie, vermoeidheid, slaapproblemen, hoofdpijn of een erg gespannen gevoel in de spieren. Daarbij kan ook je uiterlijk sporen van rouw vertonen (grauw gezicht, veel gewichtsverlies etc.).
- Het kan ook zijn dat door rouw jouw behoeften (tijdelijk) veranderen, soms zelfs zodanig dat je jezelf even niet kent. Zo kun je bijvoorbeeld je interesse en energie voor bepaalde dingen verliezen (zoals seks, hobby’s, sociaal leven) of juist wat roekelozer of impulsiever worden.
Oorzaken
Rouw is een reactie op een ingrijpend en persoonlijk verlies. Het gaat hierbij om verschillende soorten verlies:
- Verlies van iemand, zoals je partner, ouder, kind, vriend, familielid of bekende. Het kan echter ook dat je bijvoorbeeld een huisdier waar je erg aan gehecht bent hebt verloren.
- Verlies van gezondheid door bijvoorbeeld een ziekte, een bepaalde diagnose of het verliezen van lichamelijke functies door bijvoorbeeld een ongeluk.
- Het verlies van een baan of het verliezen van een doel, streven of ideaal. Als je bijvoorbeeld je leven lang hebt uitgekeken om iets te bezoeken en dat niet meer kan, dan kun je daardoor ook gaan rouwen.
Tips en advies
Onderstaande tips en adviezen kunnen je ondersteunen bij jouw rouwproces:
- Besef dat je mag rouwen en gun jezelf ook de tijd om te rouwen. Rouw is een ingrijpende reactie die je overkomt en in sommige gevallen ook simpelweg even de tijd nodig heeft om er te zijn. Zoek daarom ook eventueel informatie op over rouwen. Weten wat rouw precies is, waardoor het komt en wat je kunt verwachten kan helpen om makkelijker jouw rouw er even te laten zijn.
- Praat met je partner, familie of vrienden over je gevoelens. Praten lucht vaak op en het gevoel van steun is vaak van groot belang in het verwerken van rouw.
- Vind je het moeilijk om erover te praten maar wil je wel je gevoel uiten? Probeer er dan over te schrijven. Schrijven is anoniem, alleen voor jouw eigen ogen en biedt je de ruimte om je gevoelens er puur te laten zijn. Kijk hier voor tips over schrijven.
- Het gebrek aan een gezonde leefstijl en ritme kan je rouw aanzienlijk verergeren. Probeer daarom, hoe moeilijk het ook is, zoveel mogelijk te blijven doen om een gezonde leefstijl er op na te laten. Probeer goed te eten, te bewegen en op vaste tijden te slapen en wakker te worden. Vermijd het gebruik van alcohol en drugs. Naast dat ze je rouw verergeren, kan middelengebruik als afleiding uiteindelijk leiden tot verslaving. Kijk hier naar meer tips over het behouden van een goede leefstijl.
- Zorg voor afleiding en ontspanning door dingen te doen die je leuk of prettig vindt. Probeer ook je vrienden te blijven zien, ook als je er een beetje tegenop ziet. Doordat rouw veel van je vergt is het namelijk belangrijk om ook enigszins weer op te kunnen laden. Vind je het moeilijk om de stap te nemen iets te doen? Kijk dan of deze tips je daarbij kunnen helpen.
- Misschien heb je specifieke vragen of onzekerheden omdat je als ouder van kinderen zelf last hebt van psychische klachten. Bekijk hier tien praktische tips die je kunnen helpen in het omgaan met je kinderen.
- Ga naar de huisarts of vraag advies als je rouw erg lang duurt of wanneer je klachten erger worden.
Heb je een naaste die rouwt?
- Heb je een naaste die kampt met hevig verdriet? Ook dan zijn er enkele dingen die je kunt doen om de ander te helpen:
Neem andermans rouw serieus en probeer deze niet ‘weg te praten’. Probeer ook niet overdreven vrolijk te doen, de ander te forceren en wees er zonder oordeel voor de ander. Er is in veel gevallen niet een standaard antwoord voor rouw dus lees je bij voorkeur in over het rouwproces. - Toon betrokkenheid en belangstelling. Ga langs of bel op. Dat helpt, ook al is de reactie misschien niet meteen positief. Hou er rekening mee dat iemand die rouwt door een intense periode van moeilijkheid gaat. Je bekende reageert dus mogelijk anders dan dat je gewend bent van hem of haar. Maak duidelijk waarin je naaste wel en niet op jou kan rekenen. Weet je niet wat je moet zeggen of doen? Zeg dit dan ook tegen hem of haar.
- Bied hulp aan bij huishoudelijke klussen, zoals schoonmaken of de was. Misschien kan je niks zeggen wat helpt, maar kun je dit soort kleine lasten uit handen nemen waar je rouwende naaste tegenop ziet. Je kunt ook samen iets simpels doen, zoals bijvoorbeeld wandelen of boodschappen doen.
- Hou natuurlijk ook jezelf in de gaten. Iemand helpen is prima, maar stel ook je grenzen aan wat jij aan kunt.
- Kijk of je je naaste kan motiveren eens te spreken met de huisarts of vraag advies.
Wie kan ik bellen?
Mocht het je niet lukken om aan de hand van de tips en adviezen in dit artikel je rouw te verminderen, of zijn je klachten verder toegenomen, kijk dan naar andere mogelijkheden.
- Probeer de diverse tips & oefeningen op MijniHelp.nl, waar je in eigen tempo zelfstandig handvatten leert om te kunnen omgaan met psychische klachten.
- Vraag een adviesgesprek bij Arkin Preventie aan via het volgende telefoonnummer: 020-5901330.
- Neem contact op met je eigen huisarts of praktijkondersteuner GGZ.
