Leven met onzekerheid

Iedereen is wel eens onzeker. Over iets wat je deed, over wat anderen van je vinden of over keuzes die je moet maken. Dat is ook helemaal logisch. Niemand kan altijd zeker zijn. Dat maakt het heel normaal om ergens aan de twijfelen.

Wat is onzekerheid?

Ieder mens voelt zich weleens onzeker. Het is de constante twijfel of je wel goed genoeg bent, of je de juiste keuzes maakt, of misschien wat anderen van je denken. Je vraagt je af of je de dingen goed doet. Je begint te piekeren en voelt je gespannen. Het is normaal om af en toe onzeker te zijn, maar als die onzekerheid steeds vaker terugkomt, kan het je behoorlijk in de weg zitten.

Het kan je bijvoorbeeld belemmeren in je sociale leven of werk, of zelfs invloed hebben op hoe je jezelf ziet. Wanneer je je vaak onzeker voelt, is het goed om hier eens bij stil te staan en het gevoel te onderzoeken. Wat maakt je onzeker? Het is belangrijk om te begrijpen waar die onzekerheid vandaan komt, zodat je kunt ontdekken wat je nodig hebt om je sterker en zekerder te voelen.

Hoe herken je onzekerheid?

Onzekerheid is een voortdurende twijfel over of je wel in staat bent om aan bepaalde verwachtingen of eisen te voldoen. Deze eisen zijn vaak iets wat je zelf hebt bedacht, zoals een ideaalbeeld van jezelf. Dit beeld bepaalt hoe je eruit zou moeten zien, wat je zou moeten kunnen, hoe je zou moeten presteren, en hoe je je zou moeten gedragen ten opzichte van anderen. Het is prima om doelen voor jezelf te stellen, maar als deze eisen onrealistisch zijn kan dat leiden tot onzekerheid. Er zijn verschillende signalen waarop je kunt letten om te herkennen of je onzeker bent:

• Je voelt je vaak niet goed genoeg.
• Je vermijdt bepaalde situaties of mensen uit angst voor fouten of omdat je twijfelt aan jezelf.
• Gedachten zoals “Ik kan dit niet” blokkeren je vaak.
• Het maken van keuzes wordt moeilijker, soms zelfs tot het punt van paniek.
• Fysieke symptomen, zoals een droge mond, een snelle hartslag of klamme handen, kunnen zich voordoen.
• Je wilt kritiek voorkomen, daardoor streef je naar perfectie
• In sommige gevallen kan dit zelfs leiden tot angst, somberheid of depressieve gevoelens.

Wat is de oorzaak van onzekerheid?

Onzekerheid is een vorm van angst die je zelfvertrouwen aantast. Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan het ontstaan van onzekerheid:

Omgevingsfactoren:
De omgeving waarin je leeft, zoals familie, vrienden, en werk, kan invloed hebben op hoe je jezelf ziet. Een negatieve of kritische omgeving kan onzekerheid versterken.

Sociale eisen:
De druk om te voldoen aan maatschappelijke normen en verwachtingen, zoals uiterlijk, succes of prestaties, kan leiden tot gevoelens van onzekerheid, vooral als je denkt niet aan die eisen te kunnen voldoen.

Emotionele factoren:
Onverwerkte emoties zoals verdriet, verlies of angst kunnen leiden tot onzekerheid. Wanneer je emoties niet goed verwerkt, kan dit je zelfvertrouwen aantasten en je gevoel van veiligheid ondermijnen.

Financiële aspecten:
Zorgen over geld en financiële stabiliteit kunnen een belangrijke bron van onzekerheid zijn. Het gebrek aan zekerheid over je financiële situatie kan stress en angst veroorzaken, wat je zelfvertrouwen kan beïnvloeden.

Wat zijn de gevolgen van onzekerheid?

Onzekerheid heeft invloed op zowel je denken als je gedrag. In sommige gevallen kan het zelfs leiden tot ernstige psychische klachten.

Negatief zelfbeeld
Wanneer je voortdurend kritisch naar jezelf kijkt, versterkt dit het gevoel van onzekerheid. Dit kan resulteren in negatieve gedachten zoals: “Ik ben niks waard” of “Ik ben een mislukkeling”, wat leidt tot een negatief zelfbeeld.

Eenzaamheid
Onzekerheid kan ervoor zorgen dat je je terugtrekt. Je durft geen sociaal contact meer aan te gaan en begint dit zelfs actief te vermijden. Dit vergroot het risico op een gevoel van eenzaamheid.

Psychische klachten
Er is een sterk verband tussen onzekerheid en emotioneel welzijn. Langdurige onzekerheid vergroot de kans op psychische klachten, zoals faalangst, een gegeneraliseerde angststoornis of zelfs depressie.

Onzekerheid overwinnen met 7 tips

Omgaan met je onzekerheid is voor de meeste mensen best een uitdaging, maar het is zeker niet onmogelijk. We geven je 7 tips hoe jij met je onzekerheid om kan gaan en kan overwinnen:

1. Erken je onzekerheid
   Sta jezelf toe om je onzekerheid te voelen zonder er direct iets mee te willen doen. Vermijd het om er een oordeel over te vellen of er tegen te vechten. Accepteer het gevoel als iets wat tijdelijk bij je hoort.
2. Zelfreflectie
   Het kan nuttig zijn om te onderzoeken waar je onzekerheid vandaan komt. Als je begrijpt wat de oorzaak is, kun je hier effectiever mee omgaan. Op momenten van onzekerheid kun je dan beseffen dat dit gevoel mogelijk voortkomt uit een eerdere ervaring en niet per se iets zegt over de huidige situatie.
3. Zet jezelf op de eerste plaats
   Hoewel het tegen je natuur in kan gaan, is het belangrijk om jezelf prioriteit te geven. Als jij dat niet doet, doet een ander het waarschijnlijk ook niet. Neem de tijd om te ontdekken wat jou echt gelukkig maakt en geef daar ruimte aan.
4. Schrijf je gedachten op
   Als praten moeilijk is, kan het helpen om je gedachten op te schrijven. Dit biedt vaak opluchting en geeft je meer inzicht in de oorzaken van je onzekerheid, waardoor je meer controle krijgt over je gevoelens.
5. Lichaamsbeweging en ontspanning
   Lichaamsbeweging stimuleert de aanmaak van stoffen die ons een goed gevoel geven, net als gezonde voeding, voldoende slaap en het creëren van momenten voor ontspanning.
6. Delen is helen
   Praat over je gevoelens met anderen, of dat nu vrienden, familie of een professional is. Delen kan helpen om te helen, nieuwe inzichten te krijgen en samen te groeien. Het kan ook helpen om nieuwe perspectieven te ontdekken.
7. Probeer online zelfhulp
   Kijk eens of de gratis, online zelfhulpcursus hoegaathetmetjou.nl iets is voor jou. In deze cursus leer je hoe je meer kunt halen uit jezelf en effectief kunt omgaan met uitdagingen en belemmeringen.

Hulp bij onzekerheid

Heb je de bovenstaande adviezen geprobeerd, maar kom je er zelf niet uit? Aarzel dan niet om hulp te zoeken. Hoe langer je met klachten blijft rondlopen, hoe groter het risico op mentale problemen zoals angststoornissen of een depressie.

Dit kun je doen:

• Praat erover met je huisarts of praktijkondersteuner GGZ.
• Bekijk informatie over andere psychische klachten, zoals angst of depressie. Misschien sluiten deze aan bij jouw ervaringen.
• Bekijk de tips en oefeningen die we aanbieden om zelf aan de slag te gaan.
• Vraag een adviesgesprek aan bij Arkin Preventie aan via het volgende telefoonnummer: 020-5901330.
• Gebruik onze online zelfhulpcursussen om gratis en anoniem aan jezelf te werken.